Bạn có thể nói “a red big car” - nghe vẫn hiểu, lại khiến người bản ngữ thấy… sai sai. Không phải lỗi ngữ pháp, mà là vì bạn đã sắp xếp tính từ sai thứ tự. Trong tiếng Anh, trật tự của tính từ không hề tùy hứng mà được quy định rõ theo một nguyên tắc gọi là OSASCOMP. Nếu bạn từng bối rối khi gặp nhiều tính từ đứng cạnh nhau, thì bài viết này từ Tiếng Anh cô Mai Phương sẽ gỡ rối cho bạn.
I. Trật tự của tính từ (OSASCOMP) là gì?
Trong tiếng Việt, bạn có thể nói “một cái bàn gỗ tròn nhỏ xinh xắn” mà chẳng cần suy nghĩ nhiều. Nhưng trong tiếng Anh, nếu muốn diễn đạt điều tương tự, bạn bắt buộc phải sắp xếp tính từ theo một trật tự cố định - gọi là OSASCOMP.
OSASCOMP = Opinion – Size – Age – Shape – Color – Origin – Material – Purpose
Trong đó:
Thành phần |
Giải thích |
Ví dụ tính từ |
O – Opinion |
Ý kiến, cảm nhận |
beautiful, boring, delicious |
S – Size |
Kích cỡ |
small, big, tiny |
A – Age |
Độ tuổi, độ mới |
old, young, ancient |
S – Shape |
Hình dáng |
round, square, flat |
C – Color |
Màu sắc |
red, blue, dark |
O – Origin |
Nguồn gốc |
Vietnamese, French, Japanese |
M – Material |
Chất liệu |
wooden, cotton, plastic |
P – Purpose |
Mục đích sử dụng (thường là V-ing hoặc N) |
sleeping (bag), running (shoes) |
Ví dụ: A beautiful small new round white French wooden coffee table
(Trong đó beautiful = opinion, small = size, new = age, round = shape, white = color, French = origin, wooden = material, coffee = purpose)
Bạn không nhất thiết phải dùng đủ cả 8 loại tính từ trong một câu. Nhưng chỉ cần từ hai tính từ trở lên, hãy nhớ sắp xếp theo đúng thứ tự OSASCOMP để đảm bảo câu của bạn tự nhiên, đúng ngữ cảm, và chính xác.
II. Quy tắc sắp xếp tính từ theo OSASCOMP
Có hai tình huống thường gặp khiến người học dễ rối: khi tính từ đi sau to be hoặc các linking verb, và khi có nhiều tính từ đứng cạnh nhau, không rõ có nên dùng dấu phẩy hay không. Hãy đọc để biết cách xử lý đúng trong từng trường hợp.
1. Trật tự tính từ khi kết hợp Động từ To be/Động từ liên kết + Tính từ
Ở phần trước, bạn đã thấy cách xếp nhiều tính từ phía trước danh từ. Vậy nếu các tính từ đi sau động từ to be (am, is, are...) hoặc các linking verbs (seem, look, become, appear, feel, taste...) thì có cần tuân theo OSASCOMP không? Câu trả lời là: Có, chỉ khác ở chỗ vị trí xuất hiện trong câu:
Chủ ngữ + to be / linking verb + tính từ (1 hoặc nhiều)
Khi có 2 tính từ trở lên đi sau các động từ này, bạn vẫn cần tuân theo trật tự của tính từ trong tiếng Anh (quy tắc OSASCOMP).
Ví dụ:
-
She is beautiful and young.
(beautiful = opinion, young = age) -
The dish looks delicious, small and round.
(delicious = opinion, small = size, round = shape)
-
He seems like a kind, tall, middle-aged man.
(kind = opinion, tall = size, middle-aged = age)
2. Quy tắc dấu phẩy giữa các tính từ
Ngoài việc sắp xếp đúng trật tự của tính từ trong tiếng Anh, bạn cũng cần biết khi nào cần dấu phẩy, khi nào thì không. Đây là chi tiết nhỏ nhưng thường gây lúng túng, kể cả với người học ở trình độ khá.
Nguyên tắc chung:
-
Nếu các tính từ thuộc cùng một loại (ví dụ: cùng nhóm opinion), cần dùng dấu phẩy để ngăn cách.
-
Nếu các tính từ thuộc các loại khác nhau theo OSASCOMP, không dùng dấu phẩy.
Chẳng hạn:
-
She is a smart, creative girl.
(Có dấu phẩy giữa “smart” và “creative” vì cả hai đều thể hiện ý kiến đánh giá (opinion) -
He has a small wooden box.
(Không cần dấu phẩy, bởi “small” (kích cỡ/size) và “wooden” (chất liệu/material) là hai loại tính từ khác nhau.)
Một mẹo đơn giản để nhận biết: nếu bạn có thể hoán đổi vị trí các tính từ mà nghĩa không thay đổi, thì nên dùng dấu phẩy. Ví dụ: a funny, smart boy hoàn toàn có thể đảo lại thành a smart, funny boy - nghĩa không đổi.
III. Mẹo nhớ trật tự tính từ
OSASCOMP không phải là từ có nghĩa, nên việc khó nhớ cũng là điều dễ hiểu. Để dễ thuộc hơn, người học thường dùng các câu nói vui theo tiếng Việt để mượn âm nhớ trật tự.
Một trong những mẹo được nhiều người áp dụng là:
Ông Sáu Ăn Súp Cua Ông Mập Phì
Chỉ cần nhớ câu này, bạn sẽ không còn lúng túng khi phải sắp xếp nhiều tính từ nữa. Đơn giản, dễ học và cực kỳ hiệu quả.
IV. Bài tập sắp xếp tính từ
Hãy sắp xếp lại các tính từ trong ngoặc theo đúng quy tắc OSASCOMP.
Bài tập:
-
She bought a (red / nice / small) handbag.
-
He drives a (Japanese / black / fast) car.
-
They stayed in a (old / lovely / wooden) cottage.
-
I saw a (metal / strange / big / round) machine.
-
We sat on a (comfortable / blue / modern) sofa.
-
She wore a (wedding / beautiful / white / long) dress.
-
He gave me a (plastic / small / ugly) toy.
-
It’s a (traditional / thick / brown / wool) scarf.
Đáp án:
-
a nice small red handbag
-
a fast black Japanese car
-
a lovely old wooden cottage
-
a strange big round metal machine
-
a comfortable modern blue sofa
-
a beautiful long white wedding dress
-
a small ugly plastic toy
-
a thick brown wool traditional scarf
Kết luận
Việc nắm chắc trật tự của tính từ trong tiếng Anh sẽ giúp bạn viết câu mạch lạc, tự nhiên và Tây hơn rất nhiều. Hãy luyện tập thường xuyên để biến OSASCOMP thành phản xạ. Nếu bạn muốn học thêm nhiều kiến thức ngữ pháp ứng dụng dễ hiểu, hãy khám phá ngay blog của Tiếng Anh cô Mai Phương.